چرا تقویت موی سر و ریشه مو برای حفظ مو حیاتی است؟
هر تار مو از واحدهایی به نام فولیکول شکل میگیرند فولیکولها با نام ریشه و پیاز مو نیز معروف هستند. سلولهای خاصی که در ریشه قرار دارند ساقه مو را ایجاد میکنند که بهتدریج از پوست خارجشده و به شکل مو برای ما قابلمشاهده است. ریشههای قوی مو این
امکان را فراهم میکنند که پس از مدتی تار موهای عمر کرده و پیر ریزش کرده و جای خود را به تار موهای جدید بدهند.
درواقع این فرآیند یک چرخه نوسازی برای تولید تار موهای تازه در افراد است. اما گاهی در اثر عوامل مختلف ژنتیکی، فیزیکی، شیمیایی و هورمونی ریشه مو ضعیف شده و تارهای مو خاصیت انعطافپذیری و ضخامت اولیه خود را از دست میدهند. این روند در طول زمان
باعث افزایش ریزش موها و شکستگی آنها میشود.
علت ضعیف شدن ریشهی مو چیست؟
تغییر در تعادل هورمونی
تغییرات هورمونی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در چرخه رشد موهای بدن است. اختلالات هورمونی و یا تغییرات بیوشیمیایی بدن میتوانند منجر به کمپشت شدن موها شده و فرد را در معرض طاسی قرار دهند. یائسگی، مشکلات تیروئید، بلوغ و تغییرات پس از بارداری از
شرایطی هستند که باعث ایجاد نوسانات هورمونی شده و در تضعیف ریشه مو نقش دارند.
ژنتیک
برخی افراد از نظر ژنتیکی نسبت به سایرین بیشتر در معرض ریزش مو و طاسی قرار دارند. برای مثل آلوپسی آندروژنیک در مردان و زنان از شایعترین نوع ریزش موی ژنتیکی است که به علت کوچک شدن و از بین رفتن تدریجی فولیکولهای مو رخ میدهد.
استرس
استرس از عوامل مخربی است که بر چرخه رشد موها تأثیر منفی دارد. البته علاوه بر استرس روانی، استرس از نوع فیزیکی مثل استفاده نادرست از ابزارهای حالتدهنده مو در تضعیف ریشه و تارهای مو اثر مخرب دارد. شانه زدن نامناسب، عدم شستشوی درست موها و
استفاده از اتو مو از کارهایی هستند که در تضعیف ریشه و ساقه مو تأثیر منفی دارند.
عفونت پوست سر
عفونتهای باکتریایی و قارچی پوست سر از عواملی هستند که در ریزش مو و کمپشت شدن موها تأثیر دارند. زخمهایی که به دلیل عفونتهایی مثل کرم قارچی و یا جوشهای شدید در پوست سر ایجاد میشوند منجر به آسیبزدن به ریشه و ساقه موها شده و احتمال
ریزش مو را افزایش میدهند.
شورهی سر
شوره سر به دلیل افزایش ترشح چربیهای پوستی به نام سبوم ایجاد میشود. اگر بهداشت فردی رعایت نشود چربیهای مازاد پوستی باعث ایجاد عفونتهای قارچی میشود. علاوه بر این، چربی پوست سر منجر به پوستهپوسته شدن و ایجاد خارش پوستی شده که از علائم
شوره سر است. خاراندن زیاد سر آسیب به تارهای مو و شکستگی مو را افزایش میدهد. همچنین عفونتهای قارچی باعث بروز التهاب در فولیکولهای مو شده که خود در افزایش ریزش مو سهیم هستند.
محصولات آرایش شیمیایی
مواد شیمیایی موجود در رنگ موها، اسپریهای براقکننده و محصولات حالتدهنده باعث حساسیت تماسی پوست شده و بر فولیکولهای مو اثر منفی دارند.
رژیم غذایی ناسالم
اگر برنامه غذایی روزانه فاقد مواد مغذی، ویتامینهای ضروری بدن و پروتئین باشد ریشه مو قدرت اولیه خود را بهتدریج از دست میدهد. از مواد معدنی و ویتامینهای ضروری برای سلامت مو میتوان آهن و ویتامین B۱۲ را نام برد.
دارو
عوارض جانبی بعضی از داروها باعث ضعیفشدن ریشه مو شده و عامل ریزش موی زودرس هستند. از این داروها میتوان داروهای ضدسرطان، داروهای تیروئید، رقیقکنندههای خون (ضد انعقادها)، داروهای نقرس، داروهای ضدافسردگی و داروهای فشارخون را نام برد.
عوامل محیطی
قرار گرفتن در معرض گردوغبار طولانیمدت و همچنین آلودگی هوا ناشی از آلایندههای شیمیایی باعث بروز آسیب اکسیداتیو در فولیکولهای مو شده و بهتدریج منجر به چروکیده شدن و از بین رفتن ریشه مو میشود. این تغییرات پوستی باعث ظاهر شدن علائمی مثل
ریزش موی منتشر، سوزش پوست سر، شوره سر و نازکشدن موها میشوند.
نشانههای ضعیف شدن مو چیست؟
موهای ضعیف دارای ویژگیهای زیر هستند:
تریکوپتیلوزیس یا موخوره
بافت خشک و وز
افزایش شکنندگی موها
ریزش مو از ریشه
موهای پیچخورده و گرهخورده
تشخیص ضعیفشدن ریزش مو
اگر فکر میکنید که موهایتان نسبت به قبل شکنندهتر و کمپشتتر شده است احتمالاً به نقص در ریشه موها برمیگردد. در این شرایط لازم است که با پزشک متخصص پوست و مو مشورت کرده تا راهکارهای لازم برای تقویت موی سر در اختیار شما قرار گیرد. این متخصصان
با معاینه بالینی، ارزیابی سابقه درمانی و در نظر گرفتن سایر ویژگیهای جسمی و روانی علت ریزش مو را تشخیص داده و عوامل دخیل در ضعیف شدن ریشه مو را شناسایی میکنند. ممکن است که پزشک برای تأیید نهایی تشخیص خود یک یا دو آزمایش مرتبط با تعادل
هورمونی و یا کمبود ویتامینها در بدن را تجویز نماید. بنابراین اولین گام برای تقویت ریشه مو، تشخیص علت زمینهای و سپس پیروی از روند درمان است.
ریشه موی ضعیف چگونه درمان میشود؟
هرگونه درمانی که برای تقویت ریشه مو تجویز میشود با هدف تغذیه پوست، جبران کمبودهای تغذیهای و تأمین فاکتورهای رشد لازم برای فولیکولها است. بدین منظور گام اول تشخیص علت زمینهای و مرحله بعد شروع روند درمان است. گاهی برای درمان از محلولهای
موضعی و مکملهای خوراکی نیز استفاده میشود.
یکی دیگر از روشهای درمانی مؤثر و پرطرفدار، پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) است که با هدف بهبود بافت آسیبدیده و جوانسازی پوست کاربرد دارد. پلاسمای جداشده از خون منبع غنی از مواد مغذی و فاکتورهای رشد است. متخصصان پوست پلاسما را به نواحی
آسیبدیده پوست سر که ریشههای آن ضعیف شدهاند تزریق میکنند. این روش به جوانسازی ریشههای ضعیف مو کمک کرده و موها را به شرایط طبیعی برمیگرداند. با کمک این روش ریزش مو به شکل چشمگیری کاهش پیدا میکند.
روشهای طبیعی برای تقویت موی سر
ماساژ سر
یکی از راههای تقویت ریشه مو افزایش گردش خون در پوست سر است. گردش خون مناسب سبب رسیدن اکسیژن و مواد غذایی کافی به فولیکولهای مو شده و از چروکیده و ضعیفشدن آنها جلوگیری میکند. نتایج یک مطالعه بالینی در سال ۲۰۱۶ بیانگر آن است که
ماساژ روزانه پوست سر به مدت ۴ دقیقه به افزایش ضخامت و استحکام مو کمک میکند.
این کار را میتوانید در زمان استحمام و هنگامی که شامپو را روی سر خود مالش میدهید انجام دهید. ماساژ را بهصورت حرکات دایرهای و با نوک انگشتان خود به مدت چند دقیقه تکرار کنید. همچنین میتوانید یک ماساژور سر بخرید. این دستگاه شبیه به برس است و در
تحریک فولیکولها مفید است.
استفاده از آلوئه ورا برای پوست و مو
آلوئهورا سرشار از ویتامینهای A و C است که در رشد سلولهای موجود در فولیکول مو مؤثر هستند. علاوه بر این، ویتامین B۱۲ و اسیدفولیک موجود در آلوئه ورا نقش مهمی در تقویت ریشه مو ایفا میکنند. البته تاکنون اطلاعات علمی کافی در خصوص اینکه آیا استفاده
موضعی از آلوئهورا نیز چنین اثراتی دارد یا نه در دسترس نیست. برای استفاده موضعی از آلوئهورا میتوانید از ژل خالص آن و یا محصولات بهداشت موی حاوی آلوئهورا استفاده نمائید.