مقدمه
برای پاک کردن غبار، دوده و آلودگی‌های دیگر و همچنین سلول‌های لایه کراتینی جداشده از پوست سر باید لایه چربی روی سر پاک شود؛ زیرا تمام آلودگی‌ها به این لایه چسبیده‌اند. به‌علاوه، تمام اصولی که بر اساس آن، صابون‌ها و سورفکتانت ها پوست را تمیز می‌کنند، در مورد شامپو نیز مصداق دارد. سورفکتانت های موجود در شامپو قطرات کوچک چربی را که حاوی آلودگی‌ها هستند احاطه می‌کنند و همراه با آب کشیدن، از پوست سر جدا می‌شود.
شامپو چه کاری انجام می‌دهد؟
موها هیچوقت چندان کثیف نیستند جز اینکه در خاک غلت بخورید. با این وجود، ممکن است چرب و کدر به نظر برسند. پوست سبوم ترشح می‌کند، ماده‌ای چرب که موها و فولیکول‌های مو را می‌پوشاند. سبوم کوتیکول یا لایه بیرونی ساقه مو را می‌پوشاند و به آن براقی می‌دهد. با این وجود، سبوم باعث می‌شود که موها کثیف و چرب به نظر برسند. تجمع سبوم باعث می‌شود ساقه‌های چربی به هم بچسبند و موها چرب و کدر به نظر برسند. گرد و خاک، گرده و دیگر ذرات به دلیل وجود سبوم به ساقه‌های مو می‌چسبند. سبوم ماده‌ای آب‌گریز است. و اجازه نمی دهد آب به پوست و مو نفوذ کند. نمک و پوسته‌های پوست را می‌توان با آب شست؛ ولی آب بر چربی و سبوم تأثیری ندارد.
اهمیت عادات شستن مو
یکی از روش‌هایی که باعث کاهش چرب شدن مو می‌شود، این است که شامپو زدن موها را به حداقل برسانید. “هرچی بیشتر موهاتو بشوری چرب‌تر میشه!” اگر هر روز موهایتان را می‌شویید، حتماً این جمله را از نزدیکانتان شنیده‌اید. شستن بیش از اندازه مو، موجب خشکی آن می‌شود. ولی در افراد مختلف تأثیرات متفاوتی بر جای می‌گذارد. در برخی افراد، کف سر برای آنکه از خشکی بیش از حد مو جلوگیری کند، چربی بیشتری ترشح می‌کند و اگر یک روز هم موهای خود را نشسته باشند، چربی فوران می‌کند! پس برای اینکه به این وضعیت دچار نشوید، سعی کنید عادات شستشوی مو را تغییر دهید.
کسانی که عادت به شستشوی روزانه موهای خود دارند، قطعاً به سختی می‌توانند این چرخه را تغییر بدهند. ولی آنچه این ترک عادت را ساده‌تر می‌کند، این است که شامپو زدن مو را به مرور زمان کم کنید. از یک روز در میان شروع کنید و این فاصله را افزایش دهید. اگر جنس موهای شما به گونه‌ای است که با شامپو زدن سه روز در میان و یا حتی یک‌بار در هفته هم چربی زیادی به چشم نمی‌آید، سعی کنید به این زمان طلایی برسید.
آیا شامپوها به بافت زنده و ریشه مو نفوذ می‌کنند؟
شامپوها به علت اینکه خیلی زود از روی پوست سر شسته می‌شوند، فرصتی برای نفوذ به بافت‌های زیرین پوست را ندارند. اگر ماده موردنظر تأثیری روی ریشه مو دارد، بهتر است به شکل محلول مصرف شود تا چند ساعتی روی پوست بماند تا اینکه به‌صورت شامپو مصرف شود و به‌سرعت از روی مو شسته شود و مدت تماس آن با مو و پوست کم باشد. بااین‌وجود اهمیت استفاده از شامپو ضد ریزش مو این است که با پاکسازی مناسب پوست سر، موها را برای پذیرش مواد مؤثر موجود در لوسیون‌های ضد ریزش مو آماده می‌کند. همچنین برخی از آن‌ها حاوی مواد خنک‌کننده هستند که باعث کاهش حرارت پوست سر می‌شوند. حرارت می‌تواند به موها آسیب بزند و حتی باعث ریزش مو شود.
کسانی که موهای خشک و فر دارند، بدون داشتن مشکل خاصی می‌توانند مدت زمان طولانی‌تری را بدون استفاده از شامپو سپری کنند. گاهی افراد تصور می‌کنند که به دلیل وجود شوره سر، موهای خشکی دارند. ولی در واقع در این شرایط شستشوی بیشتر مو با شامپو است که عامل اصلی شوره شناخته می‌شود.
تغییر شامپو
موها به مرور زمان به شامپو عادت نمی‌کند. اگر متوجه شدید که شامپوی شما مانند قبل روی موهایتان جواب نمی‌دهد، آن را دور نیندازید. موها با تغییر فصل تغییر می‌کنند و ممکن است بافت جدیدی به خود بگیرند. یا اگر موهایتان را درست نشویید، شامپو روی پوست سر باقی می‌ماند. شما پاک‌کننده صورت خود را تغییر نمی‌دهید، چرا شامپوی خود را تغییر می‌دهید؟
