آمینو اسید چیست؟
Amini acids از مواد ضروری در بدن هستند که زنجیره تشکیل پروتئین را تکمیل می کنند. آمینو اسیدها خود به دو نوع ضروری و غیر ضروری تقسیم می شوند. آمینو اسیدهای ضروری بدن از طریق مواد غذایی وارد بدن می شوند. این ترکیبات توسط بدن ساخته نمی شوند. ماده اصلی تشکیل دهنده های آمینو اسیدهای ضروری اکسیژن، هیدروژن، کربن و نیتروژن است. این مواد در سلامت موها تاثیر به سزایی دارند. در طول دوران زندگی از کودکی تا بزرگسالی، مقدار دریافت اسیدهای آمینه در بدن هر فرد، متغیر است.
طبق تحقیقات انجمن ریزش موی آمریکا، یک چهارم مردان آمریکایی در 21 سالگی و دو سوم در 35 سالگی دچار ریزش مو شده اند. آمار کم مویی در بین خانم ها کمتر است اما من می دانم که هیچکدام از شما نمی خواهید که در بین این افراد باشید. آمار مبتلایان به ریزش موی شدید هر روز بیشتر می شود. سبک زندگی و مشکلاتی که متعاقب آن گریبان گیر است بر روی سرعت ریزش مو تاثیر می گذارد.
این روزها همه فست فود خور شده اند و اغلب جوانان به وضعیت تغذیه خود اهمیتی نمی دهند. برای تامین آمینو اسیدهای ضروری بدن لازم است تا به صورت مستمر، مواد حاوی این ترکیبات در سبد غذایی مصرف شود. ترکیبات آمینو اسید قابل ذخیره سازی نیستند. در واقع بدن نمی تواند این مواد را انباشته کند. درست بر عکس چربی ها که به صورت چربی زائد و چاقی در بدن ذخیره می شوند، آمینو اسیدها قابلیت ماندگاری طولانی در بدن را ندارند.
برای بهره گیری از خواص این مواد باید به صورت روزانه، مواد غذایی حاوی آمینو اسید از طریق خوراکی ها وارد بدن شود. اسیدهای آمینه پروتئین مورد نیاز بدن را تامین می کنند. اهمیت پروتئین در سلامت ناخن ها، پوست و مو بر کسی پوشیده نیست. بافت اصلی پوست و مو و ناخن از نوعی پروتئین به نام ” کراتین” تشکیل شده است. کراتین از اسیدهای آمینه ضروری بدن تشکیل شده است. چنانچه مصرف پروتئین به هر دلیلی کاهش یابد، سلامت پوست و مو در خطر قرار می گیرد. به مرور سایر اعضای بدن از جمله سیستم عضلانی، اسکلتی، قلبی-عروقی نیز تحت تاثیر واکنش منفی نشان می دهد.
برای اینکه موهای سالم و شاداب داشته باشید پروتئین های مفید مصرف کنید. دستگاه گوارش با تجزیه پروتئین به اسید آمینه های، مواد مغذی را در اختیار سایر اندام ها قرار می دهد. برخی از اسید آمینه های ضروری بدن و منابع تامین کننده آن را در ادامه ملاحظه می کنید.
سیستئین از مهم ترین آمینو اسیدها در سلامت مو
Cysteine روی اتصالات بین رشته ای مو تاثیر گذار است. این ماده در بدن به آنتی اکسیدان تجزیه می شود و سلول های بدن را در برابر اثرات مخرب رادیکال های آزاد حفظ می کند. مهم تر اینکه سیستئین پروسه ساخت واحدهای پروتئینی را تسریع می کند. در ساختار موی انسان حدود 10 تا 14 درصد از این ماده وجود دارد. سیستئین حدود یک چهارم از ساختار کراتین را نیز تشکیل داده است. بنابراین کمبود این ماده مغذی منجر به کاهش سلامت موها می شود.
در مورد نقش آمینو اسیدها در سلامت مو و سیستئین همین بس که کمبود این ماده، ریزش موی شدید ایجاد می کند. شرکت های داروسازی در ساخت مکمل های سیستئین را به بازار عرضه کرده اند. البته مواد غذایی تامین کننده اسید آمینه سیستئین نیز کم نیستند. در لبنیات به خصوص شیر و ماست، جوانه گندم، کلم بروکلی، گوشت مرغ نیز سیستئین به وفور یافت می شود.
نقش آرژنین در سلامت موها
از آرژنین به عنوان مکمل ورزشی بیشتر استفاده می شود. در واقع Arginine یکی از مهم ترین آمینو اسیدهای بدن است که به طور مشخص روی ساختار پروتئین تاثیر می گذارد. هنگامی که پروتئین بدن تامین شود می توان انتظار داشت که رشد مو به وضعیت مطلوب و متعادل برگردد. مطالعات زیادی در مورد نقش آمینو اسیدها در سلامت مو انجام شده که نوید بخش بوده است. به خصوص در ارتباط با ریزش موی خانم ها، نقش کمبود پروتئین پر رنگ تر است. کاهش پروتئین روی جذب آهن نیز تاثیر می گذارد و کمبود خونی و فقر آهن به عنوان یکی دیگر از عوامل ریزش مو در بانوان شناخه شده است.
آمینو اسید آرژنین موجب افازیش خون رسانی به ریشه مو می شود. تحریک پوست سر و خون رسانی مناسب در روند افزایش رشد موها تاثیرگذار است. این ماده مغذی در گوشت قرمز، گوشت بوقلمون، غذاهای دریایی، تخم مرغ، گردو، تخم کدو و دربسیاری از مواد غذایی دیگر وجود دارد.
نقش آمینو اسیدها در سلامت مو : متیونین
سولفور یکی از مواد ضروری در ساخت رشته های پروتئینی در بدن است. Methionine حاوی درصد بالایی سولفور بوده و به طور مستقیم روی تشکیل شاخه های پروتئینی و حفظ کراتین بافت پوست، مو و ناخن ها اثر می گذارد. طبق تحقیقات انجام شده افرادی که به مدت 6 ماه مقدار کافی از متیونین را به صورت دوز دارویی مصرف کرده اند، با رشد 10 درصدی حجم موها مواجه بوده اند. متیونین دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی است و از فولیکول مو محافظت می کند. این ماده موثر مانع تاثیر مخرب استرس روی موها می شود. به این ترتیب بسیاری از مشکلات مو از جمله ریزش های ناشی از استرس و سفیدی زودرس موها گرفته خواهد شد.
اگر موهای تان نازک شده و خیلی سریع تر در حال خاکستری و سفید شدن است توجه داشته باشید که شاید استرس عامل آن باشد. با رعایت سبک زندگی سالم و مصرف مواد غذایی حاوی آمینو اسیدها می توانید روند پیری زود رس موها را به تعویق بیندازید. بدن قادر به تولید متیونین نیست اما می توانید این ماده را در رژیم غذایی وارد کنید. منابع مهم متیونین عبارتند از: غذاهای دریایی، تخم مرغ، سبزیجات برگ پهن، دانه ها و مغزها و ….
گلوتامین از آمینو اسیدهای ضروری در سلامت مو
برخلاف سایر آمینو اسیدها، بدن قادر به تولید گلوتامین به طور طبیعی هست! هر چقدر میزان استرس و فشارهای عصبی روی فرد بیشتر باشد، نیاز به گلوتامین( Glutamine ) هم بیشتر می شود. در صورت عدم تامین گلوتامین موها شروع به ریزش می کنند این عامل خود موجب افزایش استرس می شود و استرس نیز دوباره ریزش موی بیشتری ایجاد می کند. از طرفی با افزایش سن، بدن دیگر قادر با تامین گلوتامین مورد نیاز برای سلامت موها نیست. تولید این اسید آمینه مفید در سالمندان و افراد بزرگسال بسیار کمتر از جوانان است. با مصرف مواد غذایی مناسب می توان گلوتامین مورد نیاز بدن را تامین کرد. گوشت گوساله، مرغ و لبنیات از منابع غنی تامین پروتئین و گلوتامین هستند.
نقش آمینو اسیدها در سلامت مو : گلایسین
Glycine در تولید کلاژن نقش مهمی دارد. وجود این ماده در بدن می تواند از ریزش موی ژنتیکی جلوگیری کند. همچون گلوتامین، بدن می تواند گلایسین را نیز تامین کند. این ماده در تامین سلامت مو، دستگاه گوارش و سیستم اعصاب مرکزی نقش حیاتی دارد. اگر ژن ریزش مو در بدن تان باشد با مصرف مواد غذایی حاوی گلایسین می توانید پروسه ریزش مو را کندتر کنید و به کلی جلوی ریزش های ژنتیکی مو را بگیرید. انواع غذاهای پروتئینی از جمله گوشت و ماهی و لبنیات، انواع لوبیاها، اسفناج و کیوی در تامین آمینو اسید گلایسین تاثیر به سزایی دارند.
چگونه موهای ضعیف و آسیب دیده را درمان کنیم؟
اولین اصل برای داشتن موهای سالم، مصرف مواد غذایی مناسب حاوی همه ویتامین ها و املاح ضروری بدن است. نقش آمینو اسیدها در سلامت مو بسیار زیاد است و نباید مواد غذایی حاوی اسیدهای آمینه از زنجیره غذایی، حذف شود. بافت اصلی مو، پروتئین است با گرفتن رژیم های سخت غذایی، آسیب جدی به پوست و مو وارد می شود. اگر بیماری خاصی ندارید و به دلیل فقر غذایی دچار ریزش مو شده اید، همین امروز سبک زندگی و سالم خوردن را انتخاب کنید.